Nederland -
Tussen de puinhopen in Tacloban, een van de zwaarst getroffen gebieden op de Filipijnen, is de Nederlandse Esther van Neerbos sinds maandag samen met haar speurhonden op zoek naar lichamen. De hoop om levende mensen onder het puin vandaan te halen, is vervlogen. "We doen dit voor de nabestaanden."
Het is ruim twee weken geleden dat de tyfoon over de Filipijnen raasde. Waarom zijn jullie nu pas met speurhonden aan het zoeken?
Onze honden zijn gespecialiseerd in het vinden van overleden mensen. Als je hier staat en je kijkt naar het puin, dan is het duidelijk dat als we hier mensen tussen vinden, er geen enkele kans is dat ze nog leven. In rampgebieden waar bijvoorbeeld een aardbeving heeft plaatsgevonden, is nog een kans dat er levenden vastzitten in lege ruimtes, maar die hoop is hier niet. Toch wilden we al wel iets eerder gaan, maar het is lastig zo'n reis te plannen met honden. We hebben nu een gratis vlucht aangeboden gekregen van KLM. Een cargovlucht, rechtstreeks met hulpgoederen mee, dat scheelt veel reistijd voor de honden.
Hoeveel honden zijn nu aan het zoeken?
In het gebied rond Tacloban zijn wij met vier honden en drie begeleiders van onze stichting Signi Zoekhonden aan het zoeken. Er is ook een team uit Korea aan het zoeken, met één hond. Dat is het nu. Eerder zijn al wel andere hondenteams geweest.
Jullie hebben nu een dag gezocht, heeft dit iets opgeleverd?
We hebben twee lichamen gevonden die ook zijn geborgen. Het lichaam van een baby en van een volwassene. Verder hebben we tientallen plekken gemarkeerd waar lichamen onder het puin liggen. Maar inmiddels is het donker, deze lichamen worden morgen geborgen.
Hoe gaat de zoekactie in zijn werk, bespreken jullie met Filipino's waar jullie gaan zoeken?
Ja, zij wijzen ons plekken aan waar vooral heel veel puin ligt. Plantenresten, spullen van mensen, hout, heel veel rommel. Daartussen laten we de honden los. Zodra zij de geur van een lichaam ruiken, blaffen ze. Die plek markeren wij met een lint. Later komt dan de Filipijnse brandweer of zoals vandaag een Koreaans bergingsteam dat tussen het puin op de gemarkeerde plekken naar lichamen zoekt.
Hoe gaan de inwoners hiermee om?
Ze zijn heel veerkrachtig. De meesten zijn aan het werk, proberen hun huizen te repareren of iets te bouwen wat hen beschutting biedt tegen de zon en regen. Als er lichamen worden geborgen staat er altijd wel een groep Filipino's om de puinhopen heen. Ze hebben natuurlijk een enorm verdriet, maar dat duurt al weken. Nu zijn ze vooral blij als er lichamen onder het puin vandaan komen. Mensen willen hun nabestaanden terug. Ook als het betekent dat ze dood zijn. Ze willen hun dierbaren kunnen begraven. Daarnaast is het belangrijk om de doden te vinden om ziektes te voorkomen. Ook kan er na onze zoekactie puingeruimd worden. Het is moeilijk voor mensen om op te ruimen terwijl ze weten dat ze elk moment op lichamen kunnen stuiten.
Hoe is het voor jou om deze lichamen te vinden?
Wij doen dit voor de nabestaanden. Het geeft voldoening als we lichamen vinden, omdat we weten dat we anderen hiermee helpen. Als de honden een lichaam ruiken, markeren wij de plaats, vaak zien we de lichamen niet of maar een klein stukje.
Je bent ook in andere rampgebieden geweest, zoals in Japan na de tsunami. Is er een verschil tussen eerdere rampgebieden die je bezocht en de plek waar je nu staat?
Dit is de twaalfde keer dat ik in een rampgebied met honden naar lichamen zoek, maar nooit eerder heb ik in zo'n klein gebied zoveel lichamen gevonden. Andere gebieden waren veel uitgestrekter. Ook de geur hier is bijna niet te doen. De combinatie van vocht en warmte doet de lichamen snel vergaan. Als we een plek markeren waarvan de hond heeft aangegeven dat er een lichaam onder het puin ligt, ruiken wij regelmatig de geur zelf ook.
Hoelang blijven jullie zoeken?
We vliegen 1 december terug naar Nederland. Tot die tijd zullen we elke dag blijven zoeken.
